• Nghiên cứu cho biết, hormone gây căng thẳng (stress) ở mức độ cao có thể dẫn đến hay quên

• Hậu quả rõ ràng nhất là ở tuổi trung niên, trước khi xuất hiện các triệu chứng

Tất cả mọi người, nếu cuộc sống của bạn luôn trong trạng thái căng thẳng ở mức độ cao, bạn có thể bị chứng hay quên và teo não trước khi bước sang tuổi 50, theo một nghiên cứu được công bố vào thứ 4 trên tạp chí Neurology.

“Nồng độ cortisol cao, một loại hormone gây căng thẳng, dường như có thể dự đoán chức năng, kích thước, và thực hiện các xét nghiệm nhận thức của não”, giáo sư thần kinh tại UT Health San Antonio, tác giả của nghiên cứu cho biết.

Quá nhiều phản ứng stress cấp tính Cortisol là một trong những hormones gây căng thẳng của cơ thể, biết tới trong bản năng "flight or fight" (“đương đầu hoặc chạy trốn”, còn được gọi là phản ứng stress cấp tính). Khi chúng ta bị căng thẳng và trong hoàn cảnh cảnh giác cao, tuyến thượng thận sẽ sản xuất ra nhiều cortisol hơn. Sau đó, hormone này sẽ tắt các chức năng khác nhau của cơ thể để đảm bảo khả năng tồn tại của chủ thể.

Khi cơn khủng hoảng đã qua đi, mức độ cortisol sẽ giảm, và các hệ thống của cơ thể sẽ trở lại bình thường. Nhưng nếu bạn vẫn còn trong hoàn cảnh “báo động”, cơ thể có thể sẽ tiếp tục bị trục trắc, dẫn đến lo lắng, trầm cảm, bệnh tim, đau đầu, tăng cân, khó ngủ và tất nhiên là vấn đề về trí nhớ và giảm tập trung.

Theo các chuyên gia, bộ não đặc biệt dễ bị tổn thương vì nó cần đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để hoạt động tối ưu.“Bộ não là một cơ quan luôn đói”, Keith Fargo, người chỉ đạo các chương trình khoa học và tiếp cận cộng đồng các bệnh nhân mắc Alzheimer cho biết. “Nó đòi hỏi một lượng chất dinh dưỡng và oxy rất lớn để giúp khỏe mạnh và hoạt động tối ưu. Vì vậy, khi cơ thể cần những nguồn năng lượng để đối phó với căng thẳng, thường sẽ là từ não”.

Căng thẳng quá độ liên quan tới chứng hay quênCác nghiên cứu trước đây đã nhận thấy mối quan hệ giữa cortisol và nguy cơ suy giảm trí não, nhưng thường thấy ở người cao tuổi và hồi hải mã (vùng nhớ) của não.

Trong nghiên cứu mới nhất, Seshadri cho biết đã xem xét trên một nhóm nam giới và nữ giới ở độ tuổi trung bình 48 và thực hiện quét não MRI toàn bộ não, không chỉ riêng hồi hải mã. Các nhà nghiên cứu đã chọn hơn 2.000 người không có dấu hiệu hay quên và cho họ nhiều kỳ thi tâm lý khác nhau để đo lường khả năng tư duy của họ.

Tất cả đều là một phần của nghiên cứu Framingham Heart Study, một nghiên cứu dài hạn được tài trợ bởi viện Tim, Phổi và Huyết học Quốc gia. Nghiên cứu đã theo dõi sức khỏe của cư dân Framingham, Massachusetts và con cái của họ kể từ 1948.

Khoảng 8 năm sau thử nghiệm ban đầu, nhóm 2.000 người tham gia thử nghiệm đã được đánh giá lại. Cortisol huyết thanh ở mức thấp trước bữa sáng. Sau đó, thực hiện chụp MRI não và hàng loạt các bài kiểm tra trí nhớ và nhận thức lặp lại như lần đầu.

Sau khi điều chỉnh dữ liệu để xem xét tuổi tác, giới tính, cân nặng và hút thuốc lá, nghiên cứu nhận thấy những người có mức cortisol cao nhất bị quên nhiều nhất.“Tôi không ngạc nhiên bởi những thay đổi trong nhận thức”, Fargo – người không tham gia thử nghiệm nói “Nếu bạn có mức cortisol cao hơn, bạn có thể bị căng thẳng và có khả năng nhận thức khó khăn hơn”.

Stress cũng ảnh hưởng đến cấu trúc nãoĐiều đáng ngạc nhiên là kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của cortisol tới cấu trúc não.

Hàm lượng cortisol cao liên quan đến nhiều tổn thương của các bộ phận truyền tin của não (corona radiata – tán tỏa tròn) và vùng giữa 2 bán cầu não (corpus callosum – thể chai).

Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy bộ não của những người có nồng độ cortisol cao hơn sẽ nhỏ hơn, hai bán cầu não chịu trách nhiệm về suy nghĩ, cảm xúc, chức năng nói và cơ.

Tổng khối lượng não trung bình ở những người có nồng độ cortisol cao là 88,5% tổng khối lượng sọ não, trong khi ở những người có nồng độ cortisol trung bình là 88,7% tổng khối lượng sọ não.

Fargo cho biết: “Tôi rất ngạc nhiên khi bạn có thể thấy sự thay đổi lớn trong cấu trúc não tùy vào mức cortisol cao hay vừa phải. Nếu bạn nhìn thấy những thay đổi về cấu trúc não vào tầm trung niên, bạn có thể tưởng tượng những gì sẽ xảy đến khi bạn đủ tuổi để phát triển chứng hay quên”

Điều thú vị là, ảnh hưởng của cortisol lên khối lượng não chỉ xuất hiện ở nữ giới chứ không xuất hiện tại nam giới. “Estrogen (hormone sinh dục nữ) có thể làm tăng cortisol”, tiến sĩ Richard Isaacson, người điều hành phòng khám phòng ngừa bệnh Alzheimer tại Weill Cornell Medicine cho biết, “Và khoảng 40% phụ nữ trong nhóm cortisol cao đã sử dụng hormone thay thế”. Isaacson không tham gia vào nghiên cứu này.

Seshadri cho biết nghiên cứu đã điều chỉnh việc sử dụng liệu pháp hormone thay thế.“Điều đó không hoàn toàn loại trừ các bất lợi khi sử dụng estrogen thay thế”, Seshadri nói, “Nhưng có vẻ nó ít có khả năng dẫn đến chứng hay quên hay teo não”.

Seshadri cũng nhấn mạnh các kết quả nghiên cứu chỉ cho thấy một mối liên hệ, không phải một nguyên nhân, và sẽ cần có các nghiên cứu thêm để tìm hiểu mối quan hệ giữa mức cortisol cao và chứng hay quên. Trong khi đó, cô khuyến nghị mọi người xem xét và thay đổi lối sống để giám thiểu căng thẳng của cuộc sống hiện đại.

Fargo nói, “Chúng tôi biết, ví dụ, những người tập thể dục đều đặn ít có nguy cơ phát triển chứng hay quên. Hãy dành thời gian cho bản thân, thiền định cũng là một cách. Và có nhiều cách để kiểm soát sự căng thẳng, điều đó rất có ích”.

Bài liên quan

Bill Gates đặt cược vào… nhà vệ sinh

Bí quyết thành công cho những bóng hồng trên thương trường: Là phụ nữ, đừng bao giờ tự hạ thấp mình!

Người đàn ông sưu tập hàng nghìn hóa đơn của Sài Gòn xưa

3 đơn thuốc cuộc đời trị tận gốc thứ độc dược khiến sự nghiệp của bạn mãi lênh đênh