Ở tầm quốc tế, cuộc gặp gỡ, đối thoại giữa Kim Jong-un và Donald Trump là lịch sử. Trước đây một thời gian chưa xa, thật khó mà tin là sẽ có cuộc gặp này, diễn ra như cách thức thế này. Thậm chí, ngày 24/5/2018, Nhà trắng đã công bố bức thư của Donal Trump thông báo hủy cuộc gặp, tuyên bố “cơ hội bị bỏ lỡ”. Thế mà chưa đầy ba tuần sau, nó lại diễn ra và “thành công rực rỡ”. Kim Jong-un “bí hiểm” thế, giờ nói với Donald Trump, ví von như một nhà văn: Mọi người nhìn chúng ta gặp nhau, tưởng đang xem một bộ phim viễn tưởng. Xem xong phim viễn tưởng này, cả thế giới thở phào...

Hội nghị G7 của các “anh nhà giàu” và quyền thế bao trùm thế giới: Anh, Pháp, Mỹ, Đức, Ý, Nhật và Canada. Dù có tranh luận này khác, Thủ tướng trẻ tuổi của Canada với Tổng thống Mỹ già dơ vẫn tiếp đón, trò chuyện tươi cười thân ái với nhau. Thế mà lên máy bay rồi, “anh” Trump lệnh cho thuộc cấp không ký tuyên bố chung, vì trách “chú” Thủ tướng đẹp trai nói năng không đúng mực…

Những chuyện này là lần đầu xảy ra trong lịch sử thế giới.

Ở trong nước, Quốc hội có một kỳ họp cực nóng. Dự Luật “đặc khu”, gọi tắt thế cho ngắn, đã dừng lại, chưa ấn nút thông qua như theo kế hoạch. Luật An ninh mạng thì vẫn được thông qua với tỉ lệ ủng hộ cao, dù trong chính dư luận trên mạng vẫn ngổn ngang nhiều ý kiến.

Suốt trong quá trình chuẩn bị và dự thảo Luật “đặc khu”, không thấy có ý kiến nào căng thẳng cả. Sát ngày ấn nút thông qua, dư luận mới trào lên. Trong phát biểu bế mạc Kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội đã nhận xét là Quốc hội đã có sự điều chỉnh linh hoạt theo yêu cầu thực tế và đúng nguyên tắc. Quốc hội biểu dương tinh thần yêu nước và sự quan tâm sâu sắc của nhân dân đến các vấn đề quan trọng của đất nước, nhưng đồng thời cũng nghiêm khắc lên án những hành động lợi dụng dân chủ, xuyên tạc sự thật, kích động, quá khích… 

Lại nói chuyện lịch sử. Đất nước ta đã từng chứng kiến việc thông qua những đại sự lớn đúng đắn mà không phải lúc nào cũng đồng thuận cao.

Sau khi Hồ Chủ tịch ký Hiệp định sơ bộ ngày 6/3/1946 với Pháp, cả một cuộc mít tinh lớn trước Nhà hát Lớn, nhiều người hô to “Việt Minh bán nước!”, “Hồ Chí Minh bán nước!”. Hồ Chí Minh đối thoại bằng câu nói nổi tiếng: “Tôi, Hồ Chí Minh, suốt đời hy sinh cho độc lập tự do của dân tộc. Tôi thà chết chứ không bao giờ bán nước!”. Lúc đó, Hồ Chí Minh làm sao đã bạch hóa hết được cho người dân rằng Cụ ký Hiệp định này chính là để giành lấy sự công nhận quốc tế đầu tiên đối với Chính quyền nhân dân từ ngay kẻ thù của mình? Là khôn khéo chọn 15 ngàn lính Pháp vào giải giáp Nhật trật tự để đuổi khéo 200 ngàn quân Tàu Tưởng ốm đói và dai nhách? Là để tranh thủ chuẩn bị gấp rút cho kháng chiến?...

Khi làm đường dây 500 Kv dài gần 1.500 km tải điện từ Bắc vào Nam, Chính phủ của Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đối đầu với bao nhiêu phản đối gay gắt. Ông Võ Văn Kiệt đã đặt cược sinh mệnh chính trị của mình, của Chính phủ, kiên quyết và cẩn trọng tiến hành. Hệ lụy kinh khủng. Có bộ trưởng vào tù, có thứ trưởng lĩnh án treo vẫn lăn lóc với công việc. Dòng điện vào miền Nam thành công mà không có lễ báo công chính thức. Chiếc huy hiệu đầu tiên của đường dây 500 Kv là do Thủ tướng mang vào tận nhà tù để gắn lên ngực vị cựu bộ trưởng đang thụ án.

Nhưng cũng có những quyết định lớn, đồng thuận rất cao, lại nhanh chóng phát hiện là không phù hợp, phải sửa đổi. Ví dụ như một phần nội dung trong Lời nói đầu và một số điều của Hiến pháp 1980 chẳng hạn…

Nói mấy việc trên để khẳng định, thời điểm quyết định là một phần của lịch sử. Nhưng để trở thành lịch sử, có tác động tích cực đến lịch sử, thì cần phải có một quá trình diễn biến, vận động và tích tụ. Cuộc gặp Trump - Un sẽ bị vứt vào sọt rác lịch sử nếu sau đấy không có một quá trình thực sự để mang lại hòa bình. Cái động tác không ký Tuyên bố chung G7 của Tổng thống Mỹ là kết quả của cả một quá trình dài xung đột lợi ích giữa các ông lớn…

Việc dừng lại Luật “đặc khu” sẽ thành lịch sử thực sự, nếu sau này chúng ta trả lời được rõ ràng rằng: Liệu chúng ta vẫn có thể phát triển đất nước, vẫn “cất cánh” mà chẳng cần luật này hay phải có luật này với những thiết chế quan trọng thì mới phát triển được đất nước?

Luật An ninh mạng đã được thông qua. Có hai chi tiết làm nhiều người hy vọng. Một là phát biểu hơi “kỳ lạ” của một vị tướng. Điều này cho thấy, tất cả chúng ta, chứ không chỉ nhiều vị lãnh đạo cao cấp, còn chưa hiểu biết đến độ cần thiết về mạng. Đó là một phát kiến của văn minh nhân loại. Tất nhiên nó có có hai mặt, lợi và hại. Để biết cách hưởng lợi từ văn minh, tất cả chúng ta cần phải hiểu biết và thông tỏ hơn nữa.

Hai là, Luật nêu ra đúng đắn những nguy cơ cần đối mặt. Và để Luật có hiệu lực thi hành, còn cần cả một hệ thống nghị định, thông tư... Vậy thì hãy tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cho phù hợp trong quá trình này.

Một điều nữa, nếu Luật chưa phù hợp, vẫn có thể sửa đổi, bổ sung. Đến Hiến pháp còn như vậy cơ mà. Đến nay, chúng ta đã có đến 5 lần thảo luận, bổ sung, sửa đổi Hiến pháp vào các năm 1946, 1959, 1980, 1992, 2013. Sửa đổi, bổ sung Luật thì nhiều lần lắm, thậm chí đã có Luật được Quốc hội thông qua rồi, vậy mà còn hoãn, còn lùi thời gian thi hành khi phát hiện ra vấn đề chưa ổn.

Đúng là chúng ta đang chứng kiến lịch sử! Và mỗi người chúng ta còn có vai trò đóng góp vào lịch sử. Chưa có thời đại nào mà mỗi cá nhân lại có vai trò ấy như hiện nay, thông qua những hành động thiện tâm, hiểu biết và văn minh, thông qua rất nhiều cách thức khác nhau.

Vậy thì hãy đóng góp vào lịch sử đi!